بررسی زمینه‌یابی ارائه خدمات کتابخانه‌ای به‌وسیله تلفن همراه در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی

هدف: پژوهش حاضر نخست به بررسی انواع خدمات کتابخانه‌ای قابل ارائه به‌وسیله تلفن همراه می‌پردازد تا با شناخت خدمات تلفن همراه و نظرسنجی از جامعه استفاده‌‌کننده (اعضا کتابخانه مرکزی) هدف از انجام این پژوهش را که بررسی زمینه‌یابی ارائه خدمات کتابخانه‌ای با تلفن همراه در کتابخانه مرکزی آستان قدس است، محقق کند. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات، پیمایشی است. ابزار گردآوری اطلاعات را پرسشنامه نظرسنجی و مصاحبه تشکیل داده است. در پرسشنامه محقق‌ساخته، پیمایش کاربران صورت گرفت و میزان مقبولیت ارائه انواع خدمات کتابخانه‌ای با تلفن همراه بررسی شد. این پرسشنامه بین384 نفر از اعضای کتابخانه و به‌صورت تصادفی توزیع و درنهایت 325 پرسشنامه دریافت شد. برای تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی نظیر توزیع فراوانی، میانگین و... استفاده شد. نتایج حاصل از انجام مصاحبه با کارمندان اداره فناوری اطلاعات سازمان که از 65 سؤال تشکیل شده بود، با تلفیق نظرات و مقایسه تقاضای پاسخ‌گویان برای اولویت استفاده از خدمات تلفن همراه نظیر تازه‌های کتاب، بارگذاری فایل‌های الکترونیکی، امکانات شارژ مالی پژوهش را به هدف خود نزدیک کرد. یافته‌ها: طبق یافته‌های پژوهش، کاربران کتابخانه با ارائه انواع خدمات تلفن همراه موافق‌اند. باتوجه به اینکه 93 درصد خدمات پیشنهادشده در پرسشنامه از میزان مقبولیت بالای60 درصد در بین پاسخ‌‌دهندگان برخوردار بوده است، ضرورت دارد که تمام خدمات پیشنهادی در کتابخانه پیاده‌سازی شود. از میان خدمات پیشنهادی، آگاهی‌‌رسانی از کتاب‌ها و منابع جدید کتابخانه به اعضا از طریق پیامک با 86 درصد دارای بالاترین میزان مقبولیت است. پس از آن، خدمات اشاعه گزیده‌‌ اطلاعات با82 درصد در اولویت دوم قرار دارد. برخی از خدمات پیام کوتاه و ارسال بلوتوث به‌تازگی راه‌‌اندازی شده است. امکان ارائه سایت بهینه‌شده برای تلفن همراه باتوجه به کارآیی ویژه، بهتر است به متخصصان کامپیوتر یا شرکت‌های تهیه نرم‌افزارهای کتابخانه‌ای واگذار شود. نتیجه‌‌گیری: لازم است کتابخانه‌های ایران از امکانات و توانمندی‌های منحصربه‌فرد تلفن همراه برای ارائه خدمات کتابخانه در عصر جدید استفاده کنند.